Joint Programme

Horizontal Facility

Што е Horizontal Facility?

„Horizontal Facility за Западен Балкан и Турција“ (Horizontal Facility III) на Европската унија/Совет на Европе е иницијатива за соработка и еден од резултатите од Изјавата за намери потпишана на 1 април 2014 година од страна на генералниот секретар на Советот на Европа и комесарот за проширување и добрососедски односи на Европската унија, во кои двете организации се согласија дополнително да ја зајакнат нивната соработка во клучните области од заеднички интерес.

Програмата е во тек од 2016 година, а третата фаза започна во јануари 2023 година. Третата фаза од програмата (вредна 41 милион евра помеѓу 2023 и 2026 година) продолжува да се надоврзува на резултатите од претходните фази.

Третата фаза од програмата опфаќа проекти во Албанија, Босна и Херцеговина, Косово*, Црна Гора, Северна Македонија, Србија како и Турција, со вклучена регионална димензија. Механизмот за координација на експертизата кој обезбедува законодавна експертиза и совети за политики во рамките на системот на Советот на Европа останува важен дел од програмата достапна за сите корисници.

Колку долго ќе трае Horizontal Facility III?

Horizontal Facility III е програма која Советот на Европа ја спроведува од јануари 2023 година во период од 48 месеци.

Колку ќе чини Horizontal Facility III?

Ковертот на овој објект изнесува околу. 41 милион евра (85% финансирани од ЕУ, 15% од СЕ).

Што ќе прави Horizontal Facility III?

Horizontal Facility им овозможува на корисниците да ги исполнат своите реформски агенди во областа на човековите права, владеењето на правото и демократијата и да се усогласат со европските стандарди, што е исто така приоритет за процесот на проширување на ЕУ. Horizontal Facility се потпира на уникатните работни методи на Советот на Европа, при што прилагодените активностите за техничка соработка се засноваат на заклучоци и препораки на мониторинг телата на Советот на Европа и ги истакнуваат областите каде што се потребни подобрувања во законодавството и политиките на корисниците за да се усогласат со договорите и другите стандарди на Организацијата.

Темите опфатени со Horizontal Facility вклучуваат:

• зајакнување на правдата;
• борба против корупција, економски криминал и перење пари;
• промовирање на антидискриминација и заштита на правата на ранливите групи (вклучувајќи ЛГБТИ, малцинствата и Ромите) и
• промовирање и заштита на слободата на изразување и медиумите.

Сите теми се клучни приоритети на двете организации во регионот на Западен Балкан и во Турција.

Сите проекти на Horizontal Facility се однесуваат на меѓусекторските прашања како што се вклучувањето на родовите аспекти во главните политики, заштитата на малцинствата и ранливите групи и предвидува ангажман на граѓанските организации во спроведувањето на Horizontal Facility.

Како функционира Horizontal Facility III?

 Дејствијата преземени за корисниците на Horizontal Facility беа дизајнирани врз основа на препораки кои произлегуваат од телата за мониторинг и мислење/советодавност на Советот на Европа и беа приоритетни според потребите во рамките на преговорите за проширување на Европската унија.

Horizontal Facility следи двократен пристап, вклучувајќи техничка помош и правен/политички совет:

• Техничката помош во рамките на Horizontal Facility се заснова на „триаголникот“ на Советот на Европа (СЕ) на поставување стандарди, мониторинг и соработка што ја претставува најсилната компаративна предност на Советот на Европа. Оттука, активностите што се спроведуваат се однесуваат на недостатоците идентификувани од мониторинг/стручните тела на СЕ за обезбедување правда, борба против економскиот криминал, борба против дискриминацијата и промовирање и заштита на слободата на изразување и слободата на медиумите со цел да се поддржат корисниците на хоризонталните средства во исполнувањето на зголемената усогласеност со европски стандарди. Дополнително, спроведените акции имаат за цел да го олеснат напредокот на претпристапните корисници во однос на имплементацијата на Поглавјата 23 и 24, онаму каде што е релевантно. Ова се прави преку разновидни активности како што се семинари,  обука, проценки (на пример за имплементација на одредени закони или документи за политики, институционални аранжмани, оперативни капацитети на одредени институции), поддршка за изготвување на нови законски одредби/политики документи / методологии, насоки / прирачници (итн.) и размена на добри практики.
• Механизмот за координација на експертите обезбедува експертиза во рамките на системот на Советот на Европа за да одговори на барањата за законодавна експертиза и совети за политики за обезбедување правда, борба против економскиот криминал и борба против дискриминацијата, како и слободата на изразување и медиумите и уставните прашања кои спаѓаат во мандатот на Европската комисија за демократија преку право (позната како Венецијанска комисија). Ова се прави со целосно почитување на независноста и функционалните специфичности на механизмите за следење на Советот на Европа и обезбедува клучна поддршка за процесите на пристапување во ЕУ.

Главните партнери во дефинирањето и спроведувањето на оваа програма вклучуваат – во зависност од односната тема – министерствата за правда, внатрешни работи, здравство, образование, човекови права и надворешни работи; судовите, обвинителските служби и органите на судскиот надзор; структури на јавното управување со специфични одговорности во релевантните области како што се антикорупција, спречување на перење пари или борба против трговијата со луѓе; правобранители, органи за спроведување на законот; казнено-поправни установи; правни професионалци; граѓански организации и образовни објекти. Министерствата за надворешни работи и/или институциите за европска интеграција се клучни партнери во координацијата на Horizontal Facility.

Кој го координира Horizontal Facility III?

Механизам за координација помеѓу Советот на Европа, Европската унија, теренските канцеларии на Советот на Европа, Делегациите на Европската унија/Канцеларијата на Европската унија и т.н. координатори на Horizontal Facility од страна на корисникот (службеници од Министерствата за надворашни работи или Европски интеграции назначени од властите од страна на корисникот да постапуваат како фокални точки за имплементација на Horizontal Facility) се воспоставени за да се обезбеди инклузивна и сеопфатна координација помеѓу Советот на Европа, Европската Унија, засегнатите страни и партнерите во засегнатите јурисдикции како и со други меѓународни организации. Овој механизам за координација обезбедува синергија со другите постоечки и планирани активности во регионот и ќе обезбеди опипливи и одржливи резултати од Horizontal Facility за крајните корисници и луѓето од Западен Балкан и Турција.