Napori vlasti u reformi pravosuđa, borbi protiv privrednog kriminala i diskriminacije, promociji slobode izražavanja i medija, kao i unapređenju regionalne saradnje, od ključnog su značaja za poboljšanje života ljudi na Zapadnom Balkanu i Turskoj. Podrška Evropske unije i Vijeća Evrope u procesima reforme u ovim oblastima bila je dragocjena, te obje organizacije ostaju posvećene saradnji sa svojim partnerima na Zapadnom Balkanu i u Turskoj.

To su bile neke od ključnih poruka na regionalnoj, dvodnevnoj konferenciji koja je održana u Budvi, te na kojoj su prezentovani rezultati zajedničkog programa Evropske unije i Savjeta Evrope „Horizontal Facility za Zapadni Balkan i Tursku 2019 - 2022“.

Promocija inkluzivnog društva u Bosni i Hercegovini u kojem se poštuju svačija ljudska prava, jačanje zaštite ljudskih prava za sve, uključujući i osobe lišene slobode, te jačanje slobode medija i slobode izražavanja bili su u fokusu pet projekata provedenih u okviru ovog programa u posljednje tri godine. Budžet koji je dodijeljen Bosni i Hercegovini u okviru „Horizontal Facility“ inicijative iznosi više od 4 miliona eura.

Ministar spoljnih poslova Crne Gore, Ranko Krivokapić, obraćajući se na otvaranju konferencije istakao je značaj ovog programa u pogledu dostizanja najviših demokratskih vrijednosti i približavanja članstvu u Evropskoj uniji.

„Program saradnje između Evropske unije i Savjeta Evrope, dobar je primjer sinergijskog rada dvije organizacije, koje pomažu Zapadnom Balkanu i Turskoj da dostignu najviše demokratske vrijednosti. Kontinuirana pomoć, stručnost i smjernice koje se pružaju crnogorskim institucijama kroz dvije dosadašnje faze učinili su naš put ka članstvu u Evropskoj uniji čvršćim. Radujemo se nastavku partnerstva u godinama koje su pred nama“, rekao je Krivokapić.

Ambasadorka Oana Kristina Popa, šefica Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, kazala je tom prilikom: „Sa Savjetom Evrope imamo snažno i dugotrajno partnerstvo. Radimo zajedno na jačanju vladavine prava i osnovnih prava širom Zapadnog Balkana. Savjet Evrope postavlja standarde za ključne segmente pravnih tekovina Evropske unije i ostvaruje doprinos obezbjeđivanjem ekspertize na visokom nivou u brojnim oblastima.”

Kako je istakla, program je vodeća inicijativa koja podržava niz vitalnih oblasti vladavine prava: jačanje pravosuđa, borba protiv korupcije i organizovanog kriminala, borba protiv diskriminacije i sloboda medija i sloboda izražavanja.

Hristos Jakumopulos, generalni direktor za ljudska prava i vladavinu prava u Vijeću Evrope rekao je na otvaranju konferencije da su zajedničke vrijednosti i posvećenost institucija korisnica, partnera i aktera civilnog društva u implementaciji programa bili ključni za njegov uspjeh.

„Posle više od šest godina implementacije programa, možemo da istaknemo njegovu vrijednost i doprinos u pružanju podrške Zapadnom Balkanu i Turskoj u postizanju istinskih reformi u oblasti vladavine prava, demokratije i osnovnih prava“, zaključio je on.

Program Evropske unije i Vijeća Evrope osmišljen je kao zajednička inicijativa kojom se pruža podrška korisnicama sa Zapadnog Balkana i u Turskoj, na putu usklađivanja sa evropskim standardima u ključnim programskim oblastima. Druga faza programa, koja se provodi od maja 2019. do kraja 2022. godine, sa budžetom od okvirno 41 milion eura, obuhvatila je projekte u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Kosovu*, Crnoj Gori, Sjevernoj Makedoniji, Srbiji, kao i Turskoj.

***

Program „Horizontal Facility za Zapadni Balkan i Tursku 2019 - 2022“ u Bosni i Hercegovini obuhvata pet projekata, sa ukupnim budžetom od preko 4 miliona eura. Ti projekti pokrivaju ključne oblasti programa, kao što su: reforma zatvorskog sistema, borba protiv diskriminacije i trgovine ljudima, kvalitetno obrazovanje za sve, te sloboda izražavanja i sloboda medija.

U oblasti jačanja tretmana ljudskih prava osoba lišenih slobode uloženi su značajni napori u pravcu jačanja kapaciteta institucija za provođenje zakona u Bosni i Hercegovini. Resursni priručnici razvijeni kroz program će osigurati usklađen pristup tretmanu pritvorenika, od njihovog privođenja do puštanja u zajednicu. Inicijative u borbi protiv diskriminacije donijele su pozitivne promjene u svakodnevnom životu ljudi u Bosni i Hercegovini. Pružano je savjetovanje pripadnicima i pripadnicama LGBTI zajednice, a vođene su i inicijative za podizanje svijesti u cilju prevazilaženja diskriminacije i stigmatizacije različitih ranjivih grupa.

S ciljem podizanja svijesti javnosti u Bosni i Hercegovini o rizicima, oblicima eksploatacije i mogućim znakovima trgovine djecom, program je udružio snage sa lokalnim organizacijama civilnog društva u dvije inicijative za podizanje svijesti.

Učenici i učenice srednjih škola iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore i Srbije učestvovali su u „Demokratskim pričaonicama“ i zajedno jačali svoje vještine i znanja o demokratskoj školskoj kulturi, ljudskim pravima i dezinformacijama. Nastavnici, učenici i direktori škola iz 29 pilot škola dobili su podršku u borbi protiv diskriminacije i promoviranju demokratske školske kulture, uključujući i „učionice digitalne demokratije“.

U oblasti slobode izražavanja i slobode medija, program je uspostavio partnerstvo sa Udruženjem BH novinari i Vijećem za štampu u cilju promocije i obogaćivanja dijaloga između predstavnika/ca medija, pravosuđa, državnih službenika/ca i predstavnika/ca organizacija civilnog društva.