Sudski tumači, s obzirom na ulogu koju imaju u sudskim postupcima, od ključnog su značaja za obezbjeđivanje jednakosti građanki i građana u komunikacijama u okviru pravosudnog sistema. U Crnoj Gori oko 400 licenciranih sudskih tumača pruža usluge prevođenja za 25 jezika u postupcima pred policijom, državnim tužilaštvom i sudom.

U okviru zajedničkog programa Evropske unije i Savjeta Evrope „Horizontal Facility“ obezbijeđeno je pružanje kontinuirane podrške zajednici sudskih tumača u Crnoj Gori usmjerene ka osnaživanju odgovornosti i održivosti. Etički kodeks sudskih tumača izrađen je i usvojen 2020. godine. Uspješan regionalni događaj koji je održan 2022. godine poslužio je kao platforma za razmjenu najboljih praksi između predstavnica i predstavnika udruženja sudskih tumača iz regiona i promovisanje profesionalizma među njihovim članicama i članovima.

Kao nastavak navedenih aktivnosti, okrugli sto za sutkinje/sudije, državne tužiteljke/tužioce, advokatice/advokate, notarke/notare, javne izvršitelje, sudske vještake i sudske tumače organizovan je u okviru projekta „Osnaživanje odgovornosti u pravosudnom sistemu i unapređenje prava žrtava u Crnoj Gori”, u saradnji sa Udruženjem tumača Crne Gore i Centrom za obuku u sudstvu i državnom tužilaštvu sa ciljem adresiranja praktičnih izazova u obezbjeđivanju pristupačnosti usluga prevođenja u kontekstu pristupa pravdi. Učesnici i učesnice okruglog stola razgovarali su o praksi Ustavnog suda i drugih sudova u Crnoj Gori, kao i o relevantnim standardima i praksi Evropskog suda za ljudska prava koji se odnose na pravo na sudskog tumača i njihovo usklađivanje sa Direktivom EU 2010/64 o pravu na sudskog tumača u krivičnom postupku. Promovisani su profesionalni i standardi odgovornosti koji se odnose na sudske tumače u Crnoj Gori. Poseban fokus je bio usmjeren na praktične izazove u radu sudskih tumača kao i na mehanizme za sprečavanje mogućih zloupotreba i obezbjeđenje nepristrasnosti i kvaliteta prevođenja u pravnim postupcima.

Konkretne preporuke i zaključci su izvedeni kao rezultat okruglog stola sa ciljem unapređenja prakse prevođenja u sudskim postupcima, kao i u postupcima pred policijom, državnim tužilaštvom, notarima, javnim izvršiteljima, ali i u odnosima između advokata i klijenata, doprinoseći izgradnji opšte pravne kulture i jačanju međusobnog poverenja među pravnim profesionalcima sa konačnim ciljem koji podrazumijeva dobrobit za građanke i građane.