Zakon o životnom partnerstvu lica istog pola predstavlja kompromis između potreba LGBT zajednice, međunarodnih obaveza Crne Gore i društvene realnosti, a njegovim usvajanjem država bi nedvosmisleno potvrdila poštovanje principa univerzalnosti i nedjeljivosti ljudskih prava.

To je ocijenjeno na konsultativnom zasijedanju o Zakonu o životnom partnerstvu lica istog pola, koje su organizovali Programska kancelarija Savjeta Evrope u Podgorici i Delegacija Evropske unije u Crnoj Gori, u partnerstvu sa Odborom za ljudska prava i slobode Skupštine Crne Gore. 

Cilj je, kako je saopšteno, iniciranje rasprave o važnosti obezbjeđivanja pravde, promovisanje antidiskriminacije i zaštite građanskih prava LGBTI osoba, te razmjena iskustava i naučenih lekcija.

Predsjednik Skupštine Crne Gore, Ivan Brajović, kazao je da je, uprkos različitim tumačenjima, nesporno da suštinu Zakona o životnom partnerstvu lica istog pola čini zaštita osnovnih ljudskih prava. „Do usvajanja Zakona prošle godine, nažalost, nije došlo. Pomenuti Zakon, ponovo će se naći na dnevnom redu i očekujem od političkih subjekata da glasanjem u Skupštini, bez kalkulacija, pokažu odgovornost u obezbjeđivanju poštovanja ljudskih prava i sloboda“, poručio je Brajović.

Jednakost pred zakonom i zabrana diskriminacije, kako je kazao, zauzimaju posebno mjesto u sistemu ljudskih prava, a u nedostatku poštovanja tih principa teško se, kako smatra, može govoriti o ispunjavanju međunarodne, ali i političke i moralne obaveze propisane Ustavom Crne Gore.

Predstavnik Odbora za ljudska prava i slobode u Skupštini Crne Gore, Halil Duković, smatra da predloženo zakonsko rješenje predstavlja kompromis između potreba LGBT zajednice, međunarodnih obaveza Crne Gore, i društvene realnosti u državi. „Smatram da je zakonskim aktom neophodno regulisati ostvarivanje prava pripadnika LGBT populacije u skladu sa načelom jednakosti, nediskriminacije, kako bi se doprinijelo stvarnoj inkluziji ove ranjive populacije u svim područjima života“, istakao je Duković. 

Zaštitnik ljudskih prava i sloboda Siniša Bjeković, istakao je da je Evropski sud za ljudska prava već zauzeo jasan stav da se jednakost osoba koje čine zajednicu istog pola mora obezbijediti - bilo linearnim usaglašavanjem, bilo donošenjem posebnog zakona i da je to potvrdio kroz svoju praksu. „Razbiti još jedan tabu znači otkloniti bilo kakvu pomisao da se ovaj Zakon donosi na bilo čiju štetu. Naprotiv, njime se čini upravo suprotno: donosi korist jednoj zajednici koja je po mnogim indikatorima i dalje jedna od marginalnih grupa“, ocijenio je Bjeković.

Šef Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, Aivo Orav, rekao je da Evropska unija ne propisuje na koji način Crna Gora uredjuje zakonodavstvo u ovoj oblasti već da se ovde radi o jednakosti pred zakonom, koje je zagarantovano Ustavom Crne Gore. Istakao je da istopolni parovi i parovi različitog pola treba da uživaju ista građanska prava. „Evropska unija će sa svoje strane nastaviti da podržava, kako crnogorske institucije, tako i organizacije civilnog sektora u izgradnji pravičnog društva, oslobođenog od bilo kakvih rodno zasnovanih diskriminacija. Takođe ćemo nastaviti da pratimo napredak u ovoj oblasti, koja je vrlo važna za pregovarački proces sa Evropskom unijom“, kazao je Orav.

Predstavnica Odjeljenja za borbu protiv diskriminacije u Savjetu Evrope, Angela Longo, istakla je da je Savjet Evrope razvio dalekosežne standarde i praksu Evropskog suda za ljudska prava za borbu protiv diskriminacije na osnovu seksualne orijentacije i rodnog identiteta, uključujući poštovanje privatnog i porodičnog života. „Kroz program Horizontal Facility pratili smo Crnu Goru u procesu prilagođavanja takvim odredbama. Sada je na Skupštini i političkim grupama da zauzmu konačan stav i osiguraju da LGBTI parovi, građani i građanke Crne Gore, mogu imati koristi od čvrstih pravila i više ravnopravnosti u životu“, zaključila je Longo.

 

Učesnici sjednice bili su predstavnici Skupštine Crne Gore, političkih partija, Ministarstva za ljudska i manjinska prava, organizacija civilnog društva, međunarodnih organizacija, evropskih političkih grupa, kao i predstavnici Skupštine Republike Hrvatske i Evropske partije zelenih. 

Sjednica je organizovana u okviru zajedničkog programa Evropske unije i Savjeta Evrope „Horizontal Facility za Zapadni Balkan i Tursku 2019-2022” : projekat „Promocija različitosti i jednakosti u Crnoj Gori“.

* Ovaj naziv je bez prejudiciranja statusa, i u skladu je sa Rezolucijom Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija 1244 i mišljenjem Međunarodnog suda pravde o Deklaraciji o nezavisnosti Kosova.